Σιδεριές (όχι μαλακίες)

 

O στρατηγός

 

 "Στρατηγός" λεγότανε το ατμοτρενάκι της "Μεγάλης πέτρινης φάτσας" , του Buster Keaton δηλαδή, που γεννήθηκε το 1895 και πέθανε το 1966. "Ο Στρατηγός" λέγεται και η αμίλητη κωμωδία που πρωτοπαίχτηκε το 1927 με πρωταγωνιστή και συνσκηνοθέτη τον κύριο Keaton. 

Η ταινία μας πάει πίσω στον Αμερικάνικο Εμφύλιο Πόλεμο τάχαμου, αλλά θαρρώ πως στην πραγματικότητα φτιάχτηκε για να παίξει ο Keaton με το σώμα του και τα τρένα που ήτανε μεγάλη του αγάπη. 

 

Για το σενάριο της χρησιμοποιήθηκαν οι μαρτυρίες του William Pittenger ενός στρατιώτη των Βορείων που πήρε μέρος στην κλοπή του "Στρατηγού" και που σκοπό είχαν να κόψουν τη σιδηροδρομική γραμμή που ένωνε την Ατλάντα με την Chattanooga. 

Αν και η ταινία θεωρείται από τις καλύτερες του Keaton, οι κριτικές ήταν εξτρεμεμάν αρνητικές αφού ο βλάκας πήρε τις μαρτυρίες του Βόρειου για να κάνει μάγκες τους Νότιους. 

Κι επειδή πίσω απ' όλα τα κακά του κόσμου τούτου είθισται  κάποια σερνικά  να βλέπουν  το διάολο ή τη γυναίκα, που είναι ο διάολος με σάρκα και οστά,  στην ταινία εμφανίζεται  η Άναμπελ (Marion Mack) σε ρόλο επιβεβαίωσης της παραπάνω παπαριάς. Η αρραβωνιαστικιά του Τζώννυ (Buster Keaton) δε συμμερίζεται την αγάπη του για τα τρένα, αλλά τον θέλει άντρα με στολή. 

 

Μα όπως είπα στην αρχή ο Keaton πονηρός, έπαιξε με το τρένο,  το σώμα του  και την ανέκφραστη φάτσα του, πράγμα που προσωπικώς φχαριστήθηκα σε τούτο το ταινιάκι. 

 

Στο youtube κάποιος καλός χρήστης το 'χει ανεβάσει όλο εδώ για όσους θένε να το δουν.

 

Και είναι αφιερωμένο στο μπαμπά του Xαρτόκουτου που τ' αρέσει ο Keaton.

I Giardini di Marzo

 

Έσκαβα ετούτες τις μέρες , Μάρτης γαρ, κι άκουα  το  τραγουδάκι του σινιόρ  Lucio Battisti που παρασύρει λίγο με τον τίτλο του και θαρρεί κανείς πως είναι απ' αυτά τα τριαλαρί τα τριαλαρό τ' ανοιξιάτικα ενώ είναι σούπερ μελαγχολικό κι όχι στο πολύ βάθος: " Σκεφτόμουνα τη μάνα μου και θυμόμουνα τα φορέματα  της. Το πιο όμορφο ήτανε μαύρο και τα λουλούδια του δεν είχαν ακόμα ξεθωριάσει" λέει μεταξύ άλλων.

"Το τρενάκι γυρνούσε φωτισμένο και αχνό στον αέρα
κάτω η θάλασσα μ' ένα καράβι το φεγγάρι πιο πέρα
σε θυμάμαι συχνά που φορούσες ένα άσπρο φουστάνι
σε κρατούσα απ'το χέρι ότι ζούμε μου λες δεν μου φτάνει [...]"

Έτσι (μεταξύ άλλων) προσάρμοσε στα ελληνικά  τους στίχοι η Λίνα Νικολακοπούλου με τη μελαγχολικότητα να πιάνει κόκκινα. Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου το ερμήνευσε, 

για τη Μπαχρούλα που μου το θύμισε. 

Ρολόγια...

"L'Heure de tous" λέγεται ετούτο το γλυπτό που φτιάχτηκε με μπρούτζινα ρολόγια απ' τα χεράκια του μεσιέ Arman ( Armand Fernandez ) το 1985. Είναι στημένο έξω απ' το σιδηροδρομικό σταθμό  Saint-Lazare , ένανε απ' τους μεγαλύτερους σταθμούς του Παρισιού και μάλλον τον πιο πολυζωγραφισμένο, πολυτραγουδισμένο, πολυφωτογραφισμένο, πολυ...γενικά. 

Σημειωματάκι στο ψυγείο:  Μην ξεχάσουμε  ν' αλλάξουμε την ώρα και να φτιάξω ειδική κατηγορία για το συγκεκριμένο σταθμό.

Λόλα να ένα Gap!

Προσοχή στο κενό

Κάτι ξέρει η φωνή στην αποβάθρα,

Μην την παραμελείς επειδή την άκουσες ξανά και ξανά

Έχει μεγάλο νόημα αυτή εδώ η φράση

Όχι δεν αναφέρεται μόνο στους επιβάτες

Δεν είναι λόγος του συρμού

Για να σε προσπεράσει.

Η Lola Hombre που 'γραψε το ποιηματάκι το παραπάνω, μπορεί να χάνεται στο πλήθος όταν έτσι γουστάρει, αλλά όταν αλλιώς γουστάρει σκάει σαν το κορίτσι της διπλανής μου πόρτας. 

Για τη Λόλα , άλλο ένα  "Προσοχή στο κενό" που το λένε κελτίζοντας οι Kila :

Η κόκκινη βαλίτσα

Μια φορά κι ένα καιρό, σ' ένα ήσυχο χωριό ζούσε ένας πολύ σπουδαίος τύπος που μπορούσε  να επιδιορθώσει τα πάντα εκτός απ' τη βίδα της γυναίκας του ν' ακούει μέρα νύχτα μουσική. 

Μια μέρα φτάνει στο ήσυχο χωριό ένα τρένο κι αφήνει ένα ξένο...

[...]

Ο μπαμπάς αυτουνού του animation λέγεται Saul Freed και το 'φτιαξε με πλεχτά κουκλάκια και χαρτόνι το 2007.

Η  συνέχεια επί της οθόνης:

(Spring) Night train

 

Μπορεί να μην είναι το ορίτζιναλ Night train, αλλά απ' τον  James Brown παίζει σ' ανοιξιάτικους ρυθμούς:

Μια νύχτα σε κλινάμαξα

Ο Bernard Villemot ήτανε ένας γάλλος αφισίστας που έζησε τον προηγούμενο αιώνα ( 1911-1989 ) και έφτιαξε μπόλικες αφίσες για την   Air France,  τα αφρόνερα Perrier, τα πατούμενα Bally, τα σιγαρέτα Gitanes και φυσικά για τη SNCF. 

Επειδή όμως  με την Air France, όπως και με κάθε "Air- κάτι " έχουμε πάρει διαζύγια , το Perrier δεν το χωνεύω, τα Ballys δεν τα περπατάω και τα Gitanes είναι ανταγωνιστικά με τα Gauloises, φυσικά και θ' ασχοληθώ μόνο με τις διαφημίσεις της SNCF, που είναι (είπαμε) η γαλλική εταιρία σιδηροδρόμων:

 

Και η καλυτερότερη,  για το τέλος : 

 

Άνοιξη τουντέη...

Τρία πουλάκια κάθονται...

Fahrenheit 451

 Τα βιβλία απαγορευμένα, η μνήμη και η γνώση έγκλημα και η τηλεθέαση υπέρτατο αγαθό... Αυτή είναι η κοινωνική συνθήκη στο Fahrenheit 451 που παναπεί, τη θερμοκρασία που καίγεται το χαρτί. 

Αρχικά κυκλοφόρησε το 1947 με τίτλο " Bright Phoenix" και ήταν μια μικρή ιστοριούλα. Στη συνέχεια εμπλουτίστηκε και ξαναβγήκε το 1951 με τίτλο " The Fireman". Ως Fahrenheit 451 κυκλοφόρησε το 1953 όταν πια παραεμπλουτίστηκε κι έγινε μυθιστόρημα. 

 Περιγράφοντας ένα  φανταστικό κόσμο απόλυτης δυστυχίας, μια δυστοπία, όπως λέγεται απ' τους ειδικούς, το μυθιστόρημα του Ray Bradbury μαζί με το "1984" του Orwell και το " Brave New World" του Huxley  θα μπορούσαν να είναι  τριλογία  πάνω στον ολοκληρωτισμό ενός μέλλοντος ελεγχόμενου από τα τηλεοπτικά μέσα και την πολιτική της καταστολής στ' όνομα της κοινωνικής ειρήνης,  παύλα,  ασφάλειας. Το μυθιστόρημα κυκλοφόρησε μεσούντος του  μακαρθισμού και παρόλο που το υπονοούμενο πιο σαφές δε γίνεται, οι μάγκες δεν το 'πιάσαν,  κι έτσι γλύτωσε απ' την πυρά. 

Ο Montag , ο πρωταγωνιστής ,   δουλεύει στην πυροσβεστική υπηρεσία που, παρεμπιπτόντως έχει για σήμα τη σαλαμάντρα επειδή και καλά οι σαλαμάντρες δεν καίγονται. 

 Η δουλειά της πυροσβεστικής βέβαια δεν είναι αυτή που ξέρουμε αλλά να ψάχνει διάφορους περίεργους που διαβάζουν βιβλία και στη συνέχεια να μπουκάρει στα σπίτια τους να τα καίει. 

 Η καθημερινότητα είναι μες τη μιζέρια αλλά κανείς δε δείχνει να έχει συνείδηση  του πράγματος. Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι τελείως gtp ,  η ρουφιανιά τρόπος ζωής, η τηλεόραση  πανταχού παρούσα και οι παρουσιαστές ονομάζονται "συγγενείς" για να φαίνονται οικείοι και αγαπησιάρηδες. 

 

Τα προβλήματα του Montag ξεκινάνε τη μέρα που γνωρίζει την Clarisse, μια περίεργη συνεπιβάτισσα του στο αερότρενο, που μυρίζεται τη δουλειά του  επειδή βρωμοκοπά κηροζίνη. Η συνάντηση τους θα τον βάλει σε σκέψεις , κατάσταση σούπερ παράνομη στον κόσμο του Fahrenheit 451. Παράνομη - ξεπαράνομη ο τύπος αρχίζει να στροφάρει επικίνδυνα και ν' αντιμετωπίζει κριτικά  όσα βλέπουν τα ματάκια του. 

 

H συνέχεια έχει να κάνει μάλλον με την ψυχοσύνθεση του συγγραφέα,   που όπως λέει " Έχω κατηγορηθεί γι' αυτό το ειδεχθές έγκλημα που επισύρει την εσχάτη των ποινών : Έχω διαπράξει Αισιοδοξία" . 

Αλλά δεν πρόκειται να πω περισσότερα,  γιατί μετά θα βρωμάνε τα δικά μου τα χέρια κηροζίνη. 

 Το 1966 ο  François Truffaut το κάνει ταινία. Είναι η  πρώτη του έγχρωμη και  η  μοναδικη του στ' αγγλικά. Πρωταγωνιστές είναι ο Oskar Werner στο ρόλο του Montag και η Julie Christie που παίζει διπλό ρόλο, της συζύγου  (Linda) και της Clarisse. Οι φωτογραφίες είναι απ' την ταινία,  που κτγ μου είναι πολύ καλή μεταφορά του μυθιστορήματος. 

Διακοπές στο Τσέρνομπιλ

Αρχές του 20ου αιώνα, κατοικούσαν την περιοχή κυρίως Εβραίοι. Με το λοιμό του '33 αρχικά και στη συνέχεια  με τα δωρεάν ταξιδάκια στα στρατόπεδα συγκέντρωσης/εξόντωσης,  από κυρίως Εβραίους ξεμπερδέψανε. Κάτι λίγοι Πολωνοεβραίοι που ξέμειναν, εξορίστηκαν στο Καζακστάν. 

Τη δεκαετία του  50 η περιοχή του Τσέρνομπιλ επιλέγεται για να στηθεί ο πρώτος πυρηνικός σταθμός σε Ουκρανικό έδαφος και ξεκινάει να λειτουργεί το '77 ως πρότυπο πυρηνικό εργοστάσιο της τότε ΕΣΣΔ.

Εννιά χρονάκια αργότερα, συγκεκριμένα στις 26 Απρίλη του 1986, ο αντιδραστήρας νούμερο τέσσερα παθαίνει ατύχημα. Το μεγαλύτερο όμως ατύχημα το παθαίνουν όσοι αέρηδες,  εδάφη , νερά,  άνθρωποι, ζώα,  και φυτά  ζουν εκεί γύρω. 

 Στην Ελλάδα με αφορμή το ατύχημα δυο είναι οι κυριότερες αντιδράσεις. Απ' τη μια πανικόβλητοι καταναλωτές μπουκάρουν στα σούπερ μάρκετ  και τ' αδειάζουν , κι απ' την άλλη ψύχραιμοι κνίτες καταναλώνουν ντομάτες, αγγουράκια και λοιπά ζαρζαβατικά για να μας πείσουν πως η σοβιετική ραδιενέργεια δε βλάφτει την υγεία μας. 

[...]

 " Μετά την έκρηξη στον αντιδραστήρα 4 οι κάτοικοι του Pripyat ( μιας πόλης που φτιάχτηκε  δίπλα το Τσέρνομπιλ για να κατοικηθεί από τους εργαζόμενους στο πυρηνικό εργοστάσιο και σήμερα είναι μια ωραία πόλη φάντασμα) συγκεντρώθηκαν στη σιδηροδρομική γέφυρα λίγο έξω απ' την πόλη για να απολαύσουν τη θέα του αντιδραστήρα και να δουν απόκοντα τι συνέβη. 

Αρχικά όλοι έλεγαν πως τα επίπεδα ραδιενέργειας ήταν πολύ χαμηλά και πως ήταν ασφαλείς. Ελάχιστοι ήξεραν πως στη συγκεκριμένη γέφυρα συγκεντρώθηκε τεράστια ποσότητα ραδιενέργειας.

Είδαν ένα υπέροχο ουράνιο τόξο από πολύχρωμες φλόγες που ξεπερνούσαν στο ύψος τον καπνό που έβγαινε απ' το εργοστάσιο. Κανένας απ' αυτούς δεν έζησε αφού η ραδιενέργεια που φάγανε ήταν 500 φορές μεγαλύτερη απ' αυτή που μπορεί να σηκώσει ο ανθρώπινος οργανισμός" 

                                                                           [...] 

Σήμερα, εικοσπέντε χρόνια λέητερ, κάποιοι φωτογράφοι μας μεταφέρουν εικόνες απ' εκείνα τα μέρη: 

Chernobyl Train

Chernobyl Train Station

 Υγ. Περισσότερα για τους φωτογράφους: εδώ για τον πρώτο κι εκεί για το δεύτερο. 

(Ξανα)ζείς πρωτοπόρο Ναγκασάκι

Αύγουστος του 45 - Ναγκασάκι:

The railroad tracks

Leaving train depot

Train yard

"Το κόκκινο βουνό Φούτζι" , έν' απ' τα κουροσάβεια όνειρα ξαναζωντανεύει ετούτες τις μέρες: 

Το τρένο σαλαμάντρα

Το λαχείο να σου κάτσουνε μαζί δυο αγάπες είναι μάλλον σπάνιο. 

Εμένα μου 'τυχε πάντως,  με το τρένο σαλαμάντρα.

Τσουλάει στην κάτω Αυστρία μια περιοχή  στα βορειοανατολικά της χώρας που έχει μέσα και τη Βιέννη γεωγραφικά. Διοικητικά την έχει στην απόξω. 

Στα 2076 μέτρα απ' τη θάλασσα, το τρενάκι σαλαμάντρα φτάνει στον ψηλότερο σιδηροδρομικό σταθμό της Αυστρίας το Schneeberg αφού διανύσει γύρω στα 10 χιλιόμετρα. 

Οι ταξιδιωτικοί οδηγοί λένε πως διασχίζεις ένα εξαιρετικό τοπίο ανάμεσα σε δάσος και βουνό για να φτάσεις σε κάτι φλωροξενοδοχεία απ΄αυτά τα κακόγουστα , πανάκριβα  και ξενέρωτα της κεντρικής Ευρώπης. 

Αλλά ποιος γαμεί τους ταξιδιωτικούς οδηγούς! 

Το 'πα και το ξαναλέω,  σημασία έχει το ταξίδι κι ουχί ο προορισμός:

Το σαλαμαντρότρενο σε φυσικό περιβάλλον:

Ο σταθμός,  και στο βάθος θα μπορούσε να είναι ένας κήπος αν δεν προλάβαιναν οι χριστιανοί να στήσουν τις αηδίες τους:

Έξω απ' το σταθμό χωρίς τις αηδίες στο φόντο:

Απ' ετούτο το τρενάκι πήρε τ' όνομα του το μπλογκ γιατί ,  όπως προέγραψα ,  έχουμε κι άλλες αγάπες και κολλήματα. 

 

Το τρένο φτάνει τελικά στην Κατερίνη

Έφυγε στις οχτώ τη δεκαετία του '70 και μόλις λίγο πριν την αλλαγή του αιώνα  έφτασε τελικά στην Κατερίνη. 

..κι απ' το μάταιο τούτο κόσμο την έκανε εχτές ο Μανώλης Ρασούλης που 'γραψε τους στίχους...

Το τρένο φτάνει τελικά
αργά στην Κατερίνη
και συναντιόμαστε ξανά
οι δυο, εγώ κι εκείνη [...]

[...] Κι όταν της λέω σ' αγαπώ
όλο το σύμπαν σκάει
μα νέο γίνεται ξανά
αυτή σαν μ' αγαπάει.

Το τρένο που φτάνει τελικά στην Κατερίνη είναι το δεύτερο τραγούδι απ' τον ομώνυμο δίσκο και κυκλοφόρησε το 1999. Η μουσική είναι του Χάρη Παπαδόπουλου και το τραγουδάει μαζί ο Ρασούλης και η Κατερίνα Σιαπάτα.   

Η εκδίκηση της γυφτιάς ( κτγ μου το καλυτερότερο δισκάκι του )  , παίζει σήμερις  in memoriam στο νταλικόφωνο.

Η αράχνη της Νίνας

I run along the platform, don't know where I go.
An express zooms by.
A train charges like a bull.
I clutch the letter in my hand - it says:
You feel as dead as stone. 

Ha! And you're looking for a wood
To build a bed in the moss.
Your baritone sax is there too.
And pipes
Pipes should grow in fields
The old woman pays in small change
We're waiting for the next train
 

 
I ask the old woman about the wood
She says: My Udo died long ago
Sweets were melting, sticky in my handbag.
We climb aboard our train
At Wertheim's there's a salamander
I'll bring one with me in the moss
When I get out of the train in Hamburg
I run through the streets down to the Elbe. 

 

Aaaaaah!
I see you standing on the bank
I grab you and you don't hear a thing
You say: go to the other bank
The ferry goes tomorrow
I thought you lived deep in the forest

I knew nothing of your banks...?

Η Catharina Hagen γεννήθηκε σαν χτες πριν  πενηντακάτι χρόνια.  Ήταν έμπνευση για μας ,  τα κοριτσόπουλα των έητις,  αλλά κατάφερε να ξενερώσει κάποιες (εμού συμπεριλαμβανομένης) με τα  καδράκια  χριστοπαναγίες που κρέμασε στο σάιτ της και στη ζωή της. 

Ενυγουέη,  συμβαίνουν αυτά και στις καλύτερες  οικογένειες , δεν είναι δα η πρώτη , υποπτεύομαι ουτ' η τελευταία, χέστηκ' η φοράδα στ' αλώνι, γουρούνια δολοφόνοι κλπ κλπ. 

Η πρώτη-πρώτη της εμφάνιση εμφανίστηκε το 1978 με το άλμπουμ Nina Hagen band κι απ' αυτό θα παίξει η φοβερή και τρομερή " Αράχνη" (Der Spinner). 

Επειδή ξέρω ελάχιστες λέξεις γερμανικές, λίγα βρωμόλογα, λίγα ερωτόλογα και το Zug που παναπεί "τρένο", ψαχούλεψα και το βρήκα μεταφρασμένο στ' αγγλικά. Εξού και οι εξυπνάδες με τους στίχοι και τις φωτογραφίες παραπάνω. 

Παρακάτω, αμετάφραστο με τη φωνάρα της Νίνας: